Za autora pierwszych świątecznych inscenizacji uznaje się świętego Franciszka z Asyżu. Tematyką jasełek jest historia narodzenia Jezusa Chrystusa oraz spisek króla Heroda. Najważniejsze postacie to oczywiście święta rodzina; Maryja, święty Józef oraz maleńki Jezusek. Ponadto aktorzy wcielają się w role pasterzy, trzech króli, śmierci, Heroda, aniołów, zwierząt. Z czasem w różnorodnych interpretacjach jasełek zaczęły pojawiać się różnorakie osobistości, znani ludzie czy przedstawiciele poszczególnych kontynentów (jasełka misyjne).

W Polsce jasełka organizowane są przede wszystkim w szkołach, ośrodkach kultury oraz kościołach. Scenariusze oraz ważne wskazówki pomagające w przygotowaniu bożonarodzeniowych przedstawień można znaleźć przede wszystkim w Internecie. Typowe jasełka składają się zazwyczaj z trzech części; pasterskiej, herodowej oraz pokłonu dla dzieciątka.

Boże Narodzenie to także obrzędy kolędnicze. Zwyczaj „chodzenia po kolędzie” ma różne oblicza. Z jednej strony jest to wizyta duszpasterska w okresie poświątecznym czyli odwiedzanie parafian w domach przez księży. Kolędowanie to jednak również przebrane za postacie bożonarodzeniowe dzieci, często także i dorośli, którzy ze śpiewem na ustach, nucąc pieśni świąteczne odwiedzają pobliskie domy. W zamian za wysłuchanie kolęd przebierańcy otrzymują drobne datki oraz świąteczne smakołyki, np. ciasta.

Niezwykle charakterystyczną postacią wśród kolędników jest turoń. Inaczej nazywa się go także byczkiem. Turoń to nic innego jak czarna maszkara z rogami. Zwierzę jest śmiesznym i groteskowym aspektem kolędy. Człapie paszczą i straszy domowników. Jest symbolem dostatku, szczęścia i płodności.

Przebrania kolędnicze można wypożyczyć, ale dużo lepiej zrobić je samemu. Do przygotowania np. stroju Maryi wystarczy kawałek niebieskiej tkaniny lub biała alba. Przyda się także złota tasiemka, którą można przepasać tunikę. Na głowie powinien znaleźć się prosty welon, najlepiej koloru niebieskiego. Strój króla może natomiast składać się z peleryny, spodni oraz korony (z łatwością zrobimy ją ze złotego usztywnianego papieru).

Jasełka i obrzędy kolędnicze są jednym z piękniejszych, jednak niestety powoli zanikających polskich zwyczajów świątecznych.